| Ders Sorumluları
|
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Ali ÇİNİCİ |
| Dersin Sunulduğu Dil |
Türkçe (Turkish) |
| Dersin Türü |
Seçmeli |
| Ön Koşul |
|
| Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar |
Öğretim ders anlatım, soru-cevap, seminerler, kısmi uygulamalardan, pratik çalışmalardan ve örnek olay (veri merkezi modelleri) incelemelerinden oluşmaktadır. Pratik çalışmalar gruplar halinde veya bireysel olarak yapılır. Bazı etkinliklere katılmak zorunludur. |
| Dersin Amacı |
Bu ders ile öğrencilere, veri merkezi teknolojisine geniş bir genel bakış sunulacaktır. Bu kapsamda veri merkezi teknolojileri, veri merkezi bileşenleri (tesisler, soğutma, güç, yönetim, bilgisayarlar, ağlar, işletim sistemleri, uygulamalar, güvenlik, güvenlik vb.), birbirleri ile etkileşimleri ve karşılıklı bağımlılıkları hakkında geniş bilgi verilecektir. Öğrencilere veri merkezi altyapısı, operasyonları ve en iyi yönetim uygulamaları hakkında yeterliliklerinin kazandırılması amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği |
İnternet ve bulut altyapısının önemli bir unsuru olan Veri Merkezleri dünya çapında veri hizmeti sağlayan veri ağlarıdır. Tüm büyük hizmet sağlayıcıları, depolama, bilgi işlem, veri değişimi vb. için veri merkezi ve bulut platformları kullanmaktadır. Bu ders, veri merkezleri ve bulut bilişimle ilgili temel bilgileri kapsar ve sınırlı uygulama fırsatları sunar. Tartışılacak konular arasında veri merkezi ve bulut platformu mimarisi, veri merkezi ağ tasarımları, yazılım tanımlı ağlar (SDN), sanallaştırma teknolojileri, veri merkezi güvenliği, veri trafik mühendisliği, kaynak yönetimi ve yeşil veri merkezleri bulunmaktadır. Öğrencilerden veri merkezlerinde, yazılım tanımlı ağlarda ve bulut bilişimde kullanılan çeşitli araçları öğrenmeleri beklenir. |
| Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ) |
Bu dersi başarı ile tamamlayan öğrenciler şunları yapabilecektir:
ÖÇ.1: Veri merkezinin ve bulut altyapısının bileşenlerini ve işlevlerini açıklamak;
ÖÇ.2: Veri merkezlerinde bulut depolamanın temel kavramlarını açıklayabilmek ve bunların depolama sistemlerinde kullanımını gösterebilmek;
ÖÇ.3: Hizmet Olarak Yazılım, Hizmet Olarak Platform, Hizmet Olarak Altyapı, Hizmet Olarak İşlev gibi farklı hizmet modellerini (SaaS, PaaS, IaaS, FaaS vb.) bilmek;
ÖÇ.4: Çeşitli veri merkezi ve bulut bilişim modellerini ve stratejilerini tanımlayabilmek, analiz etmek, karşılaştırabilmek ve güvenliklerinin nasıl sağlandığını bilmek;
ÖÇ.5: Sistem, ağ ve depolama/sunucu sanallaştırmasını ve veri merkezi modelini etkinleştirmedeki rollerini ana hatlarıyla belirtebilmek;
ÖÇ.6: Yazılım tanımlı veri merkezini ve sanal ağları tanımlayabilmek;
ÖÇ.7: FC, FCoE, iSCSI, NFS gibi farklı depolama protokollerinin özelliklerini ve işlevlerini belirtebilmek;
ÖÇ.8: Güç, verimlilik ve maliyetteki tercihleri anlamak için veri merkezi altyapıları temel kavramlarını anlatabilmek ve ardından esnek ve uygun maliyetli bulut uygulamaları oluşturabilmek ve dağıtmak için tekli ve çoklu veri merkezlerinden nasıl yararlanılacağını ve yönetileceğini ifade edebilmek. |
| Dersin Veriliş Biçimi |
Örgün Öğretim |
| Dersin Gidişatı |
| Hafta |
Konular |
| 1. Hafta |
Bulut Bilişime Genel Bakış |
| 2. Hafta |
Bulut Mimarisi - Katmanlar ve Modeller |
| 3. Hafta |
Veri Merkezi Stratejileri, Modelleri, Altyapıları ve Yönetimi |
| 4. Hafta |
Bir Veri Merkezi için Ağ Oluşturma, Yerel Ağ (LAN) Mimarileri ve Topolojileri |
| 5. Hafta |
Veri Merkezlerinde Depolama, Yedekleme, Kurtarma ve Çoğaltma |
| 6. Hafta |
Veri Merkezlerinde Kaynak Yönetimi, İzleme, Yük Dengeleme ve Veri Akış Sistemleri |
| 7. Hafta |
Veri Merkezi Tesisi Operasyonları |
| 8. Hafta |
ARA SINAV |
| 9. Hafta |
Yazılım Tanımlı Ağlar (SDN) ve Yazılım Tanımlı Depolama (SDS) |
| 10. Hafta |
Veri Merkezlerinde Enerji Verimliliği ve Soğutma |
| 11. Hafta |
Ağ Sanallaştırma |
| 12. Hafta |
Bulut İçin Paralel/Dağıtık Programlama |
| 13. Hafta |
Veri Merkezlerinde Güvenlik |
| 14. Hafta |
Bulut Veritabanları ve Uç Bilişim |
|
| Değerlendirme Ölçütleri |
| |
Toplam Katkısı (%) |
| Ara Sınav (%) |
40 |
| Kısa Sınavlar (%) |
|
| Ödevler (%) |
|
| Uygulamalar (%) |
|
| Laboratuar (%) |
|
| Projeler/Alan Çalışması (%) |
|
| Seminerler/Çalışma Grupları (%) |
|
| Final (%) |
60 |
| Diğer (%) |
|
| Toplam(%) |
100 |
|
| Dersin Kitabı ve/veya Kaynaklar |
1. Hwaiyu Geng (2015). Data Center Handbook. Wiley.
2. Dan C. Marinescu (2017). Cloud Computing: Theory and Practice (2nd Ed.). Morgan Kaufmann.
3. Curtis Franklin & Brian J. S. Chee (2019). Securing the Cloud: Security Strategies for the Ubiquitous Data Center. CRC Press. |
| Staj / Uygulama |
|
| Program Yeterlilikleri (PY) ve Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ) İlişkisi |
| | PÇ.1 | PÇ.2 | PÇ.3 | PÇ.4 | PÇ.5 | PÇ.6 | PÇ.7 | PÇ.8 | PÇ.9 | PÇ.10 | ÖÇ.1 | | | | | | | 4 | 2 | | 3 | ÖÇ.2 | | | | 4 | 3 | | 4 | 2 | 4 | 3 | ÖÇ.3 | | | 4 | | | | 4 | 2 | | 3 | ÖÇ.4 | | 2 | | 3 | 5 | | 4 | 2 | 5 | 3 | ÖÇ.5 | | | 3 | 5 | | | 4 | 2 | | 3 | ÖÇ.6 | | 3 | | 5 | | | 4 | 2 | | 3 | ÖÇ.7 | | | | | | | 4 | 2 | | 3 | ÖÇ.8 | | | | | | | 4 | 2 | | 3 |
|