SİBU331


Ders Adı Ders Kodu Bölüm Seviye
DEVLET VE BÜROKRASİ SİBU331 Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Lisans

Dersin Yarıyılı
(Dersin Dönemi)
Eğitim Öğretim Yöntemleri
Krediler
Teori Uygulama Laboratuar Projeler/Alan Çalışması Seminerler/Çalışma Grupları Diğer Toplam Kredi AKTS Kredisi
05
(Güz)
42 101 143 3 5

Ders Sorumluları
Dersin Sunulduğu Dil Türkçe (Turkish)
Dersin Türü Seçmeli
Ön Koşul Dersin önkoşulu bulunmamaktadır.
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Dersin Amacı Günümüzde yürütülen bürokrasi tartışmalarını daha iyi anlayabilmenin yolu 'bürokrasi çağı' olarak görebileceğimiz ve bürokrasinin dönüştürücü-örgütlü bir güç olarak kullanıldığı dönemdeki tartışmaları anlamaktan geçmektedir. Bu nedenle ders, bürokrasi tartışmalarının en yoğun yaşandığı 19. yüzyıl başları ile 1970'li yıllara kadar olan dönemi kapsayacaktır. Bununla birlikte günümüzdeki tartışmalara da ışık tutabilmek için derste özellikle küresel elit ve bürokratik elit tartışmalarına ışık tutacak nitelikte birkaç okumaya da yer verilmiştir.
Dersin İçeriği Devlet ve Bürokrasi dersi, lisans programı için tasarlanmış ve yüksek lisans-doktora öğrencilerine literatürdeki bürokrasi tartışmaları konusunda birincil kaynaklar yardımıyla temel tartışma ve tartışma düzlemlerini aktarmayı hedefleyen bir derstir. 1980'li yıllara kadar gerek literatürde gerekse bürokrasi içerisinde tartışmaların merkezinde bürokrasi olgusu yer almaktadır. Bu bağlamda bürokrasi kuramsal tartışmaları da neredeyse ortadan ikiye bölen biz düzlem yaratmaktadır. Yine özellikle 1970'li yıllara kadar, gerek refah devletleri ve gerekse reel sosyalist uygulamalar nedeniyle bürokrasi, uygulama ve kuramda hakim konumdadır. Bürokrasi karşıtı görüşler bu tarihlere kadar yoğun olarak dile getirilmekle birlikte uygulama üzerindeki etki gücü görece zayıftır, denilebilir. 1970'lerin ortaları ve özellikle 1980'ler sonrasında ise, kamu örgütlenmesinin yeniden şekillendirilmesine paralel olarak, hem kuramda hem de bürokratik elitin kendisinde 'bürokrasi karşıtı' bir görüşün egemenlik kazandığı, bürokrasinin artık tartışılmaksızın azaltılması ve mümkünse ortadan kaldırılması gereken bir olgu olduğu görüşü hakim olmaya başlamıştır. Çağdaş yönetim kuramları olarak görülebilecek 1975 sonrası literatürde bürokrasi tartışmaları artık ortadan ikiye bölen bir düzlem olmaktan çıkmaktadır.
Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ) 1- Özellikle 1970'li yıllara kadar çeşitli yönetim sistemlerinde bürokrasi yaklaşımını teorik ve pratik olarak inceleyebilmek. 2- Bürokrasinin dönüştürücü-örgütlü bir güç olarak kullanıldığı dönem ile günümüzde bürokrasiye yaklaşım arasındaki farkları ve söz konusu farklara temel teşkil eden faktörleri ortaya koyabilmek. 3- "Bürokrasi çağı"ndan "bürokrasi karşıtlığı"na uzanan sürecin temel parametrelerini analiz edebilmek.
Dersin Veriliş Biçimi Örgün Öğretim
Dersin Gidişatı
Hafta Konular
1. Hafta Tanışma
2. Hafta Weberyen Yaklaşım
3. Hafta Antik Çağda Devlet Anlayışı: Aristo ve Platon
4. Hafta Marksist Bürokrasi Yaklaşımı
5. Hafta Reel Sosyalizm
6. Hafta Liberallerin Bürokrasi Eleştirileri
7. Hafta Refah Devletleri ve Kalkınma
8. Hafta Anarşizm
9. Hafta Sosyalizm, Kapitalizm, Devlet, Bürokrasi ve Sınıf
10. Hafta Bürokrasi ve Kurumlar
11. Hafta Bürokrasi ve SSCB: Antonio Carlo
12. Hafta Bürokrasi, Sosyalizm, Kapitalizm: J. Burnham
13. Hafta Küreselleşme - Devlet - Bürokrasi
14. Hafta Türkiye Üzerine
Değerlendirme Ölçütleri
  Toplam Katkısı (%)
Ara Sınav (%) 40
Kısa Sınavlar (%)
Ödevler (%)
Uygulamalar (%)
Laboratuar (%)
Projeler/Alan Çalışması (%)
Seminerler/Çalışma Grupları (%)
Final (%) 60
Diğer (%)
Toplam(%) 100
Dersin Kitabı ve/veya Kaynaklar • Dikmen, A.A. (2010), “Hangisi Daha Modern? Bürokrasi mi Piyasa mı?”, İpek Özkal Sayan (ed), Prof Dr. Kurthan Fişek İçin Yönetim Üzerine, A.Ü.S.B.F. KAYAUM Yayınları, Yay. No. 7 içinde, s. 61-77. • Weber, Max, (1993), Sosyoloji Yazıları, Çev. Taha Parla, İstanbul: İletişim Yayınları, s. 237-336. • Platon, (1995), Devlet, Çev. SabahattinEyüboğlu ve M. Ali Cimcoz, 8. Basım, İstanbul: Remzi Kitabevi • Platon, (erişim tarihi 28Ekim 2008) 7th Letter, Çev. J. Harward, http://www.greektexts.com/library/Plato/the_ seventh_letter/eng/index.html • Aristoteles, (1975), Politika, Çev. Mete Tunçay, İstanbul: Remzi Kitabevi. • Marx K., “Critique of Hegel’s Philosophy of Right”, McLellan, D. (Ed.) (1977), K. Marx Selected Writings, Oxford: Oxford University Press, s. 26-35 . • Fişek, K., (1970), “On Bureaucracy”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 25, No: 2, Sayfa 57-99 (http://kamyon.politics.ankara.edu.tr/dergi/belgeler/sbf/24.pdf - 04.10.2011) • Engels, F., (1967), Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni, Çev. Kenan Somer, 2. Baskı, Ankara: Sol Yayınları. • Lenin, V. I. (1989), Devlet ve İhtilal, Çev. Kenan Somer, 8. Baskı, Ankara: Bilim ve Sosyalizm Yayınları. • Stalin, J. (?), Marksizm ve Ulusal Sorun ve Sömürge Sorunu, Çev. Muzaffer Ardos, 3. Baskı, Ankara: Sol Yayınları. • Troçki L. (1998) Sovyetler Birliği Nereye Gidiyor: İhanete Uğrayan Devrim, İstanbul: Yazın Yay. • Hayek, F. A. (1944), The Road to Serfdom, Chicago: University of Chicago Pres. • Von Mises, L. (2000), Bürokrasi, Çev. Feridun Engin, Ankara: Liberte. • Von Mises, L (2004), Anti Kapitalist Zihniyet: Kapitalizm Düşmanlığının Anatomisi, Ankara: Liberte. • Rizzi, B. (1985), The Bureaucratization of the World, London: The Free Press. • Esping-Andersen, G. (1990), The Three World of Welfare Capitalism, Cambridge: Polity Press. • Clark, S. (1988), Keynesianism, Monetarism and the Crisis of the State, London: Edward Elgar Publishing. • “What is Anarchism”, http://anarchism.ws/faq/ • Woodcock, G. (2001), Anarşizm: Bir Düşünce ve Hareketin Tarihi, Çev. Alev Türker, 4. Baskı, İstanbul: Kaos Yayınları. • Proudhon, J. P. (1890), What is Property? An Inquiry into the Principle of Right and of Government, (Translated from the French by Benj. R. Tucker Dover New York in 1970), http://etext.virginia.edu/toc/modeng/public/ProProp.html • Althusser, L. (2006), Yeniden Üretim Üzerine, Çev. A. I. Ergüden ve A. Tümertekin, İstanbul: İttaki Yayınları. • Poulantzas, N., (1992), Siyasal İktidar ve Toplumsal Sınıflar, Çev. Şen Süer ve L. Fevzi Topaçoğlu, İsanbul: Belge Yayınları. • Hudgson, G., (1985), Sosyalizm ve Parlamenter Demokrasi, Çev. Ahmet Demirel, İstanbul: İletişim Yayınları. • Post, C. (2008), “Ernest Mandel and the Marxian Theory of Bureaucracy”, http://www.ernestmandel.org/en/aboutlife/txt/charlespost.htm • Miliband, R. (1987), Kapitalist Devlet, Çev. Osman Akınhay, İstanbul Belge Yayınlar • Blau, P. M., (1955), The Dynamics of Buıreaucracy: A Study of Interpersonal Relations in Two Government Agencies, Chicago: The University of Chicago Press. • Carlo, A. (1985), Sovyetler Birliği’nin Sosyo-Ekonomik Karakteri, İstanbul: Kaynak Yay. • Burnham, J. (1941), The Managerial Revolution: What is Happening in the World, New York: The John Day Company. • Rainnie, A. & Fairbrother, P. (2002), “The State We are in (and Against)”, Monash University Working Paper 54/02. (SBF’den erişim için: http://www.buseco.monash.edu.au/mgt/research/working-papers/2002/wp54-02.pdf - 04.10.2011) • Weiss, L. (2000), “Globalization and State Power” Development and Society, Vol 29, No. 1, pp. 1-15. (SBF’den erişim için: http://isdpr.org/isdpr/publication/journal/29-1/1Linda%20Weiss.pdf -04.10.2011) • Chopra, R. (2003), “Noelibaralism as DOXA: Bourdieu’s Theory of the State and the Contemporary Indian Discorse on Globalization and Liberalization”, Cultural Studies, 17 (3/4), s. 419-444.(SBF’den erişim için: http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/0950238032000083881 - 04.10.2011) • Heper, M. (1974), Bürokratik Yönetim Geleneği, Ankara: ODTÜ, İ.İ.Fakültesi Yay. Yayın No: 23. • Kıvılcımlı, H. (1989) 27 Mayıs YÖN’ün Yönü Devletçiliğimiz, İstanbul: Bibliotek.
Staj / Uygulama
Program Yeterlilikleri (PY) ve Dersin Öğrenme Çıktıları (ÖÇ) İlişkisi
 

PY

1

PY

2

PY

3

PY

4

PY

5

PY

6

PY

7

PY

8

PY

9

PY

10

PY

11

PY

12

PY

13

PY

14

PY

15

PY

16

PY

17

PY

18

ÖÇ1

 5        4      

ÖÇ2

 5 5    4     5       4

ÖÇ3

 5 4    4            5

* Katkı Düzeyi: 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek